Op scherp staan om vips te beschermen
In het kader van #EmployerBranding zet de kalender 2023 van de Federale Politie in maart de Directie bescherming (DAP) in de kijker. Deze directie kampt met grote personeelstekorten, die vooral voelbaar zijn bij de collega’s die voor de bescherming van personen instaan. We nemen je mee achter de schermen van DAP, naar een wereld van maatpakken, gepantserde auto’s en 24/7 bescherming van vips die in veilige handen zijn.
Atypische politiejob
DAP bestaat uit drie entiteiten: de centrale eenheid (UCE), het veiligheidsdetachement bij de SHAPE en het veiligheidsdetachement bij het koninklijk paleis (VDKP). “Vooral bij de centrale eenheid zitten we met een groot personeelstekort”, vertelt hoofdinspecteur O.D. Hij startte in 2017 als inspecteur bij DAP, kwam in 2020 terug als hoofdinspecteur en is onlangs aangesteld als diensthoofd van de cel vorming. Hij combineert deze functie met de bescherming van personen, het beste van twee werelden volgens hem. “De UCE staat (voornamelijk) in voor de (nabije) bescherming van personen, de bescherming/overbrenging van gevaarlijke gevangenen en de bescherming van waardetransporten. De UCE bestaat momenteel uit zo’n 120 personeelsleden, maar we hebben er meer nodig. De personen die wij beschermen zijn zowel Belgische persoonlijkheden (zoals de premier) als buitenlandse persoonlijkheden die ons land bezoeken en een (nabije) bescherming of begeleiding vereisen.” Het is hier, bij de zogenaamde ‘bodyguards’, dat het schoentje knelt.
Flexibel en professioneel
Over welke eigenschappen beschikt een goede bodyguard? “Je moet je kunnen aanpassen aan verschillende situaties, flexibel zijn, over een goed observatievermogen beschikken en je goed kunnen oriënteren. Daarnaast verwachten we van onze collega’s dat ze over een stevige portie fatsoen en discretie beschikken”, antwoordt O.D. “Je moet ook sportief zijn en tactisch inzicht hebben. In je hoofd moet alles goed zitten, je moet de goeie kant op kijken en het gevaar zien. Wie bij ons aan de slag gaat, komt in een diplomatieke wereld terecht die je toegang geeft tot exclusieve locaties in binnen- en buitenland. Het is een gespecialiseerde functie die vraagt dat je professionalisme uitstraalt, dat je integer bent en in teamverband kan werken. Op straat tussenbeide komen en pv’s opstellen behoort in principe niet tot onze taken. Je moet echt op zoek zijn naar iets anders bij de politie, een atypische job.
We halen onze voldoening uit een nauwkeurige voorbereiding en briefing, zodat elke opdracht vlot verloopt. We doen er alles aan om gevaar en eventuele incidenten te vermijden en werken dus vooral preventief, maar net door die nauwgezette voorbereiding loert een ander gevaar om de hoek: routine. Het is onze grootste valkuil; door volledig op te gaan in de protocollaire taak mogen we het beschermingsaspect niet uit het oog verliezen. We moeten altijd op scherp staan. Door voldoende training en opleiding kunnen we op elk moment een antwoord bieden op eventuele incidenten.”
Kajakken op de Ourthe, op restaurant met de premier
Een 9 to 5-job is het niet, dat was al duidelijk. “We maken een onderscheid tussen vaste en bezoekende vips”, gaat de hoofdinspecteur verder. “Een vaste vip is bijvoorbeeld een Belgische minister, een bezoekende vip bijvoorbeeld de bondskanselier van Duitsland of een Amerikaanse ambassadeur. Voor de vaste vips wordt de planning per dag opgemaakt. Zo zal één team bijvoorbeeld worden ingezet voor de bescherming van onze premier, terwijl een ander team een ambassadeur op zijn afspraken vergezelt. Het aantal collega’s dat een team vormt om iemand te beschermen, hangt af van het dreigingsniveau voor die bepaalde vip. We beginnen onze dag met een briefing waarbij de taken worden verdeeld. Vervolgens worden de vips thuis opgehaald. Het programma van de dag wordt afgewerkt, maar de planning kan in de loop van de dag wijzigen: een minister kan bijvoorbeeld ’s avonds nog worden uitgenodigd in een tv-studio of beslissen om op restaurant te gaan. In tegenstelling tot wat velen denken, blijven we dan niet buiten voor de deur in de kou staan. Gaat een vip klimmen in Marche-les-Dames of kajakken op de Ourthe: we gaan mee. Variatie genoeg, al weet je nooit van tevoren om hoe laat je werkdag er precies op zit.
De bezoekende vips worden tijdens de volledige duur van het verblijf in ons land beschermd, 24/7, ook hier weer afhankelijk van het dreigingsniveau. Zo kan het zijn dat je verschillende dagen na mekaar niet thuiskomt, wat natuurlijk ook het geval is bij buitenlandse missies.”
Niet alleen voor mannen
Volgens O.D. is DAP niet bekend genoeg. “Zowel collega’s van de Geïntegreerde Politie (GPI) als de burgers kennen ons niet (genoeg) en verwarren ons vaak met de Directie beveiliging (DAB). De laatste jaren heeft DAP geïnvesteerd in rekrutering en is ze aanwezig op infosessies in politiescholen bijvoorbeeld. Ook op de sociale media proberen we de nodige bekendheid op te bouwen. We zien dat de interesse opnieuw toeneemt. In eerste instantie willen wij collega’s binnen de GPI aantrekken; interessante visvijvers voor ons zijn DAB en de Brusselse politiezones. Het zou fijn zijn om enkele vrouwen te rekruteren voor de bescherming van vips, want voor sommige opdrachten zijn zij beter geschikt. Jammer dat ze vaak worden afgeschrikt door de fysieke proeven; ze zijn nochtans goed te doen.”
Mercedes S680 Guard
De Directie bescherming kan uitpakken met een indrukwekkend wagenpark. Volvo S90, Audi A4 Quattro, Range Rover … en het paradepaardje, de Mercedes S680 Guard … Al deze blinkende én gepantserde bolides moeten de veiligheid van de vips (en die van de personeelsleden) garanderen. Je moet er wel eerst mee leren rijden …
“Wie bij ons start, doorloopt eerst een voortraject en moet dan de drie brevetten behalen: bescherming waardetransporten, bescherming/overbrenging gevaarlijke gevangenen en bescherming van personen”, besluit hoofdinspecteur D. “Voor het laatste brevet wordt al snel elf weken uitgetrokken; in totaal ben je toch zo’n vier à vijf maand bezig. Komt tijdens de opleiding aan bod: geweldsbeheersing, allerlei technieken en tactieken, besturen van voertuigen, reddend zwemmen, protocol, cyber awareness, geïntegreerde oefeningen op de openbare weg, uitvoeren van vip-scenario’s enzovoort. Wie dat allemaal tot een goed einde brengt, kan operationeel worden ingezet en is helemaal klaar voor de job.”
